Leśny Kompleks Promocyjny Bory Tucholskie funkcjonuje blisko 30 lat. W jego skład wchodzi 5 Nadleśnictw: Dąbrowa, Osie, Trzebciny, Tuchola i Woziwoda. Łącznie LKP obejmuje obszar ponad 84 tys. ha. Przy LKP Bory Tucholskie funkcjonuje Rada Naukowo – Społeczna zrzeszająca przedstawicieli samorządów, świata nauki, kultury i edukacji oraz przedsiębiorców z Borów Tucholskich.

Podczas posiedzenia przedstawiono już zrealizowane, a także planowane projekty koordynowane przez Nadleśnictwa w ramach działalności LKP Bory Tucholskie. Koniecznie należy tu wspomnieć o ochronie zasobów wodnych realizowanych przez Nadleśnictwo Dąbrowa i Nadleśnictwo Trzebciny. Uznaniem cieszy się także projekt Nadleśnictwa Woziwoda pn. „Ochrona ekosystemów Borów Tucholskich” realizowany z funduszy norweskich, we współpracy z Nadleśnictwem Tuchola oraz Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza w Poznaniu i Norwegian Institute for Nature Research z Norwegii.

W ramach ww. Projektu wykonano m.in.: działania z zakresu ochrony czynnej, zgodnie z ustanowionymi planami ochrony dla rezerwatów przyrody,

- działania ochronne dla wrzosowisk

- budowę urządzeń melioracyjnych, które przyczynią się do zatrzymania wód opadowych i roztopowych w lesie

- inwentaryzacje siedlisk przyrodniczych poza obszarami Natura 2000 w Nadleśnictwach Tuchola i Woziwoda.

- modernizację infrastruktury turystycznej Nadleśnictw

Nadleśnictwa realizowały także projekt współfinansowany ze środków unijnych pn. „Ochrona przyrody oraz ukierunkowanie ruchu turystycznego na obszarach cennych przyrodniczo” w latach 2018-2023, który był koordynowany przez RDLP w Toruniu.

W każdym z nadleśnictw prowadzona jest działalność edukacyjna oraz licznie realizowane są prace badawcze przez ośrodki naukowe takie jak: Instytut Badawczy Leśnictwa, Instytut Dendrologii PAN w Kórniku, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.

W planach Nadleśnictwa Osie pozostaje realizacja projektu pn. „Analiza hydrologiczna i badanie wpływu piętrzenia rzeki Sobiny poniżej rezerwatu Miedzno” w ramach Lokalnego Partnerstwa Wodnego.

Drugą część spotkania rozpoczęto od omówienia udokumentowanych historycznie gradacji owadów, które miały miejsce w Borach Tucholskich. Zagadnienie ciekawie przedstawił Pan dr Jerzy Szwankowski, którego pasją jest historia Tucholi i okolic.

Tegoroczne zagrożenie drzewostanów ze strony foliofagów oraz podjęte działania ograniczające gradacje w Borach Tucholskich omówił Pan Michał Piotrowski naczelnik Wydziału Ochrony Lasu RDLP w Toruniu. W sezonie 2023 r. zabiegami ratowniczymi objęto ponad 39 tys. ha drzewostanów sosnowych ograniczając rozwój brudnicy mniszki, barczatki sosnówki i boreczników. Choć przedstawiane na wiosnę prognozy rozwoju gradacji nie były optymistyczne dla lasów podjęte w porę działania spowodowały zahamowanie rozwoju populacji owadów żerujących na igłach sosnowych. W tym roku niebezpieczeństwo zażegnano.

Czy jednak zawsze PGL LP będą miały do dyspozycji dopuszczone prawem do stosowania skuteczne środki ochrony roślin? Jak wyglądałby las dziś gdyby dla części drzewostanów nie wykonano zabiegu?

Trudno odpowiedzieć na pytania bez aktualnych badań i doświadczeń. Historia pokazuje, że brak ingerencji człowieka prowadził do zamierania setek hektarów borów, ale i załamania gradacji wskutek naturalnego oporu środowiska. Być może w przyszłości Rada Naukowo – Społeczna LKP Bory Tucholskie będzie poproszona o opinię w tej ważnej sprawie.

Jedno powinno być niezmienne. Prowadzenie monitoringu możliwych gradacji, informowanie opinii publicznej o realnych scenariuszach wydarzeń i konsekwencji dla lasów oraz możliwość podjęcia decyzji w oparciu o badania i wiedzę naukową.