Polskie lasy zajmują ponad 29% terytorium kraju i rosną na obszarze 9,1 mln ha. Są nie tylko domem dla dzikiej przyrody, ale również miejscem odpoczynku i rekreacji ludzi. Dzisiejsze święto jest więc okazją do uświadomienia sobie wielkiej roli lasów, a także podkreślenia dorobku i dokonań ludzi pracujących na ich rzecz.

Wielcy leśnicy

Oficjalnym patronem leśników, strażników leśnych i wszystkich ludzi lasu został ustanowiony Jan Gwalbert. Jego atrybutem jest krzyż w dłoni oraz sadzonka drzewa liściastego.

Adam Loret – pierwszy Dyrektor Generalny Lasów Państwowych, stworzył podstawy modelu gospodarki leśnej, który z powodzeniem realizowany jest w Polsce od ponad stu lat.

Lasy polskie przykładem zróżnicowanej bioróżnorodności

Polskie lasy są rezerwuarem różnorodności fauny i flory. Na gruntach Lasów Państwowych znajduje się aż 80% wszystkich form ochrony przyrody. To leśnicy w głównej mierze odpowiadają za ochronę najcenniejszych gatunków i siedlisk. Tereny leśne są również miejscem, gdzie człowiek może wypoczywać w bliskim kontakcie z naturą. Las dostarcza także surowca drzewnego - ekologicznego i w pełni odnawialnego.

Leśnik – zawód z przyrodniczą misją

Leśnicy każdego roku sadzą miliony drzew, co stanowi gwarancję perspektywy bezpiecznej przyszłości dla nas i przyszłych pokoleń. Aby było możliwe korzystanie z zasobów lasu, ważne jest prowadzenie trwale zrównoważonej gospodarki leśnej. Tym właśnie zajmują się między innymi leśnicy - hodowlą, ochroną, powiększaniem zasobów, udostępnianiem lasu dla celów turystycznych i edukacyjnych.

Leśnicy zabiegają o wzrost wartości lasów, aby zachować je w stanie gwarantującym korzyści przyszłym pokoleniom. Dążą do zachowania pełni bogactwa przyrodniczego polskich lasów i zapewnienia możliwości wypełniania przez nie funkcji ekologicznych, społecznych i gospodarczych. 

Wiele działań leśników ma bezpośredni wpływ na ograniczenie skutków zmian klimatu w Polsce – zarówno pod kątem adaptacji drzewostanów, jak i zatrzymywania wody w lesie, czy ochrony przeciwpożarowej. Zmieniający się klimat wpływa na wszystkie komponenty lasu. Lasy Państwowe wychodzą naprzeciw oczekiwaniom przyrodniczym, społecznym i produkcyjnym w świetle zachodzących zmian.

Efekty naszej pracy

Efektem prac realizowanych w ramach trwale zrównoważonej gospodarki leśnej jest wzrost powierzchni lasów od 1945 r. z 21% do 30%. Sadzonki, służące do odnowienia lasów, powstają w szkółkach prowadzonych przez nadleśnictwa. Co roku rośnie tam ok. 800 mln w szkółkach, zlokalizowanych w 429 nadleśnictwach. Aż 500 mln z tej puli jest sadzonych
na gruntach będących w zarządzie Lasów Państwowych, a pozostałe są przeznaczane
dla właścicieli lasów prywatnych lub parków narodowych.

Las bogactwem narodowym

Co ważne, zmieniany jest także skład gatunkowy drzewostanów, czyli są przebudowywane zgodnie z siedliskiem. Leśnicy, myśląc perspektywicznie, biorą pod uwagę prognozy naukowców dotyczące zmian, jakie zajdą w środowisku w ciągu kilkudziesięciu najbliższych lat.

Lasy mają coraz bardziej zróżnicowaną strukturę wiekową i gatunkową. Według danych GUS, dziś drzew gatunków liściastych w polskich lasach jest ok. 32%. W 1945 r. było ich zaledwie 13%, natomiast drzew gatunków iglastych było 87%. Udział sadzonek na chwilę obecną to niemal po równo gatunki iglaste i liściaste, a udział sosny od lat 50. ubiegłego wieku spada na rzecz wzrostu m.in. dębu. Zwiększa się również zasobność lasów, obecnie na statystycznego Polaka przypada o ponad 60 drzew więcej niż w 1989 r.

W procesie adaptacji do zmian klimatu niezwykle istotne jest to, w jaki sposób leśnicy chronią lasy przed pożarami, które są jednymi z poważniejszych konsekwencji globalnego ocieplenia. Zagrożenie pożarowe lasów w Polsce należy do najwyższych w Europie. Warunki klimatyczne kształtują warunki pogodowe, które zwiększają czynniki ryzyka powstania pożaru, takie jak temperatura czy wilgotność. Każdego dnia leśnicy monitorują tereny leśne na obszarze blisko 70 tys. km2 oraz podejmują wiele działań służących wzmocnieniu ochrony przeciwpożarowej lasów. Ochrona ta wymaga długofalowego planowania i wielu starań, a nade wszystko czujności i szybkiego reagowania w przypadku pojawienia się ognia.

Leśnicy – ludzie z przyrodniczą pasją

Leśnik szanuje las, jego bogactwo przyrodnicze. Prowadzi prace ku zachowaniu trwale zrównoważonej gospodarki leśnej oraz rozwoju bioróżnorodności gatunkowej. Należy jednak pamiętać, że ochrona gatunkowa, podobnie jak ochrona klimatu, jest obowiązkiem całej ludzkości, ponieważ utrata różnorodności biologicznej grozi utratą warunków niezbędnych do życia.